Als je net een ernstige (anafylactische) allergische reactie hebt gehad dan is dat een heel beangstigende ervaring. Dat wil je nooit meer meemaken. Levert het hebben van een ernstige voedselallergie bij jou of je kind angstgevoelens op? Lees dan deze 5 tips over wat je kunt doen.
- Onderzoek je allergie
Heb jij ontdekt dat je allergisch bent doordat je een allergische reactie heb gehad op een bepaald voedingsmiddel? Dan weet je vrij zeker dat je voor dat voedingsmiddel allergisch bent. Het is dan nog niet helemaal duidelijk hoeveel je er van kunt eten voor je een reactie krijgt. Is je bloed getest en wijst dat onderzoek uit dat je een verhoogde waarde hebt op een of meer voedingsmiddelen? Dan kan het zijn dat je er allergisch voor bent. Of je er in de praktijk echt op reageert en bij welke hoeveelheid is dan nog niet duidelijk. Een hele hoge waarde betekent nog niet automatisch dat er maar weinig voor nodig is om een reactie te krijgen.
Hoe kun je dan laten testen of je ergens allergisch voor bent en of je op sporen moet letten?
Er zijn verschillende soorten testen. Meestal is de eerste test een bloed onderzoek. In het laboratorium wordt je bloed getest op de allergenen waarvan de arts en/of jijzelf wil weten of je er allergisch op reageert. Deze test geeft een indicatie, maar je kunt er niet alles aan aflezen.
Een vervolgtest is de huidtest. Het allergeen wordt op je huid getest. Komt er een soort muggenbult dan reageer je allergisch. Ook bij deze test kan niet aangetoond worden of je al bij zeer kleine hoeveelheden een ernstige reactie krijgt.
De enige manier om te testen hoe je reageert en bij welke hoeveelheid is de provocatietest. Bij deze dubbelblinde test ga je twee keer onder begeleiding in het ziekenhuis testen of je allergisch reageert, in welke mate en bij welke hoeveelheid. Een van de twee dagen is de controle dag. Dan zit het allergeen niet in het eten dat je krijgt. Een provocatietest geeft een heel duidelijk beeld van hoe je reageert op een allergeen en of dat al bij een heel klein beetje is of dat het pas gebeurt als je er wat meer van eet. Ze testen alleen wel tot je ziek wordt en dat maakt het een vervelende test om te doen. Wij hebben Femke een provocatietest laten doen om vast te stellen of zij allergisch reageert op pinda. Je leest daar meer over in de blog Pinda provocatietest
In het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht is er onderzoek gedaan (PROOF) of er bij het vaststellen van een pinda allergie niet een minder impactvolle test te doen is. Dat het niet eenvoudig is om vast te stellen in welke mate iemand allergisch reageert en bij welke hoeveelheid zonder dat je een provocatietest doet, blijkt wel uit het onderzoek. Toch hebben ze belangrijke ontdekkingen gedaan. Lees er over in de blog Voedselallergie vaststellen. Een eitje?
Goed met je arts overleggen welke onderzoeken er van belang zijn om jouw allergie vast te stellen en in welke mate je het allergeen moet vermijden is heel belangrijk. Hoef je niet op sporen te letten? Dan is het een stuk eenvoudiger. Je let dan op de ingrediënten op de verpakking, in het recept of vraagt aan degene die kookt wat er in zit. Moet je wel op sporen letten dan lees je ook de extra allergie informatie op een verpakking en moet degene die kookt er ook voor zorgen dat jouw eten in de keuken niet in aanraking komt met het allergeen.
Weet je na onderzoek precies waar je op moet letten? Dan helpt dat bij het wegnemen van je angst.
- Weet wat je eet
Als je een ernstige allergie hebt, betekent dat gelukkig niet dat je niks meer kunt eten. Je moet er alleen wat beter op letten wat je eet. Lees de verpakkingen goed of vraag aan degene die het eten heeft bereid wat er (mogelijk) in zit.
Heeft onderzoek en het gesprek met je allergoloog aangetoond dat je allergisch reageert, maar dat je niet op sporen hoeft te letten? Dan is het belangrijk dat je de ingrediënten van voedingsmiddelen goed kent. Op voorverpakte producten staan die verplicht en opvallend op het etiket. Bij de bakker of in een restaurant kun je aan het personeel vragen welke allergenen er in een bepaald brood of gerecht zit. Ieder restaurant en elke versspeciaalzaak moet dat kunnen vertellen. Niet elke medewerker hoeft het te weten, maar hij moet wel iemand er bij kunnen halen of het op kunnen zoeken. Er zijn dus steeds meer mensen op de hoogte van allergenen in voedsel. Als je dat weet dan helpt dat bij het wegnemen van je angst.
Heeft de arts aangegeven dat je ook op sporen moet letten? Dan moet je extra voorzichtig zijn. Op sommige etiketten geeft een fabrikant het aan. Dan staat er: Dit product kan sporen bevatten van … of dit product is gemaakt in een fabriek waar ook wordt gewerkt met…
Staat het erop? Dan kun je deze producten beter mijden. Het is echter geen garantie dat er niks in zit als het niet wordt vermeld. Het is namelijk niet verplicht om het te vermelden. De reden daarvoor is omdat het moeilijk te bepalen is wat de ondergrens is voor een spoor. En ook hoe groot de kans is dat er iets in zit.
Twijfel je over een product? Kijk dan op de website van de fabrikant of neem contact op met de fabrikant. Op een aantal fora om Facebook wordt er door lotgenoten gemeld wanneer zij contact hebben gehad met een fabrikant en wat het antwoord was.
Bij de slager en in een restaurant hoeven ze niet te vermelden of er kans is op sporen. Die kennis is ook niet altijd aanwezig. Bel als je uit eten gaat altijd eerst met het restaurant en vraag naar de kok of iemand die verstand heeft van allergenen. Bespreek de mogelijkheden die zij hebben om een gerecht te maken dat je zonder problemen kunt eten. Heb je een goed gevoel over het gesprek? Dan helpt dat bij het wegnemen van je angst en kun je er met een gerust hart gaan eten. Twijfel je? Er zijn nog genoeg andere restaurants. Op internet vind je ook lijsten met restaurants waar anderen met een allergie ervaring mee hebben.
- Maak een actieplan
Als je onverwacht toch een allergische reactie krijgt dan moet er door je omgeving snel gehandeld worden. Maak daarvoor een persoonlijk actieplan/ allergiekaart. In dit actieplan staat waar je allergisch voor bent. Hoe een allergische reactie verloopt, dat zijn de signalen waar je omgeving op moet letten. En natuurlijk wat zij moeten doen als je een allergische reactie hebt. Deel dit actieplan breed in je omgeving. Familie, vrienden, leraren op school, medewerkers van de bso, de sportleraar/- trainer en ouders van de vriendjes/vriendinnetjes van je kind. En draag het actieplan net als je Epipen altijd bij je.
Als je omgeving weet waar zij op moeten letten en hoe zij moeten handelen dan helpt dat om je angst weg te nemen.
Wil je graag een voorbeeld van een actieplan dat je zelf kunt aanpassen? Stuur mij dan een e-mail gezondvoorjou@outlook.com
4. Oefen met de Epipen
De Epipen en alle alternatieven zijn eenvoudig te gebruiken, maar het is wel goed om er mee te oefenen. Dat kun je doen met een oefenpen. Oefenpennen zijn verkrijgbaar bij de apotheek. Hebben ze er geen meer? Laat ze er dan een bestellen. Oefenen is belangrijk. Zeker ook voor mensen in je omgeving. Die zullen het best spannend vinden om jou een injectie te moeten geven. Als ze oefenen met de pen merken ze dat het heel eenvoudig is. De mensen waar je het actieplan mee deelt, laat je ook zien hoe de Epipen werkt. Op school en bij de tussenschoolse opvang kunnen ze het waarschijnlijk bij de EHBO training oefenen.
Op de website van de Epipen staat een instructiefilm voor het gebruik van de adrenaline-injector.
Als iedereen weet hoe de Epipen werkt dan neemt dat angst bij jou en je omgeving weg.
- Zoek professionele hulp
Als jij of je kind niet meer durft te eten of de angst voor een allergische reactie te groot of zelfs buiten proporties groot wordt, neem dan contact op met je arts. Die kan zorgen voor begeleiding. Samen ga je kijken wat reëel is wat niet en hoe weer vertrouwen te krijgen in eigen lichaam en eigen handelen.